-เด็กชอบวาดรูป

เด็กชอบวาดรูป

วันหนึ่ง ผมไปเที่ยวบ้านเพื่อน เขาจัดบ้านสะอาด สะอ้านดี แต่มีอยู่ฝาผนังหนึ่งพื้นที่ใกล้ ๆ พื้น และสูงจากพื้นประมาณ 30 – 50 เซนติเมตร

มีรูปและรอยขูดขีดฝีมือของเด็กเต็มไปทั่วบริเวณมุมฝาผนังนั้น เพื่อนบอกผมว่า

“นี่แหละ ฝีมือของลูกเรา เขาชอบวาดรูป”
เป็นเรื่องธรรมดาครับที่เด็กเล็ก ๆ ชอบขูดขีดและวาดรูป แบบละเลงให้ดูเหมือนเละ ๆ รูปเลอะ ๆ เทอะ ๆ ของเด็ก ไม่ว่าจะใช้ดินสอวาด

สีระบาย หรือวัสดุอื่น ๆ ขูด ๆ ขีด ๆ ผลงานฝีมือของเด็กก็จะเป็นงานศิลปะที่พัฒนาไปตามวัย รูปที่ผู้ใหญ่เห็นกับอารมณ์ความสึก

ของเด็กแตกต่างกันนะครับ เด็กจะรู้สึกสนุกมีความสุขและอยากขีดซ้ำ ๆ บ่อย ๆ หรือวาดอีก เช้าวาด กลางวันวาด และเย็นหรือค่ำ ๆ

ก็ยังอยากวาด วันรุ่งขี้นถ้าเด็กยังมีดินสอหรือสีอยู่ในมือ เด็ก ๆ ก็ยังอยากวาดรูปหรือขูดขีดอย่างที่เด็กอยากทำอีก

วิ คเตอร์ โลเวนเฟล (Victor Lowenfeld) นักการศึกษาศิลปะชาวอเมริกัน ได้แบ่งขีดความสามารถตามอายุของเด็กเกี่ยวกับศิลปะไว้ดังนี้

เด็กระดับอายุ 0 ถึง 2 ปี เด็กจะใช้ประสาทสัมผัสรับรู้เกี่ยวกับศิลปะเท่านั้น ด้วยการดู การฟัง การรับรส และสัมผัสกลิ่น

– เด็กระดับอายุ 2 ถึง 4 ปี เด็กเริ่มใช้อุปกรณ์ทางศิลปะบ้างแล้ว ด้วยการเล่น ขูด ขีด เขี่ย ลาก วาด ข่วน ให้เกิดร่องรอยให้เห็น

– เด็กระดับอายุ 4 ถึง 7 ปี เด็กเริ่มวาดรูปให้เข้าใจด้วยการแทนค่าเป็นสัญลักษณ์ เช่น คนรูปก้างปลา ผู้ชาย ผู้หญิง ปลา นก

พระอาทิตย์ ดอกไม้ ฯลฯ

– เด็กระดับเกิน 7 ปี ขึ้นไป เด็กจะมีขีดความสามารถ หรือ ศักยภาพการแสดงออกทางศิลปะที่ชัดเจนมากยิ่งขึ้น เด็กวัยนี้จะวาดรูปคล้ายจริง และพัฒนาสู่การวาดรูปเหมือนจริงในที่สุด เมื่อโตขึ้นความสามารถเด็กวัยนี้จะวาดรูปคล้ายจริง และพัฒนาสู่การวาดรูปเหมือนจริงในที่สุด

เมื่อโต ขึ้นความสามารถการสร้างสรรค์ทางศิลปะอาจจะวาดแบบเหมือนจริง (Realistic) หรือ แบบนามธรรม (Abstract) ก็ได้ตามแต่เงื่อนไข หรือแนวทางการสร้างสรรค์ตามที่ผู้สร้างต้องการจะเห็นได้ว่านักวิชาการศิลปะ ได้กำหนดแนวทางการพัฒนาการทางศิลปะ

ของ มนุษย์ไว้อย่างชัดเจน และสิ่งสากลแก่มนุษย์ทุกกลุ่ม ทุกชาติ ทุกภาษา จะเป็นไปในทางเดียวกันหรือคล้าย ๆ กันในวิถีแห่งการพัฒนาการ

ทาง ศิลปะดังนั้น รูปที่เพื่อนของผมชี้ให้ผมดูที่ข้างฝาบ้านของเขา (มุมหนึ่งนั้น) เป็นผลงานศิลปะของศิลปิน(เด็ก) ผู้ยิ่งใหญ่คนหนึ่ง ดีมากแล้วที่เพื่อนของผมยอมยกฝาผนังบ้านมุมหนึ่งสำหรับการสร้างสรรค์งาน ศิลปะแก่ลูกเมื่อลูกเข้าสู่วัยอยากวาด และอยากแสดงออก (ทางที่ดีควรเก็บไว้อวดเขาเมื่อตอนโตด้วย)

ทีนี้ กลับมาดูที่บ้านของผมบ้าง ลูกสาวของผม 2 คนไม่เคยเอาดินสอ หรือสีขูด ขีด เขี่ย หรือ ข่วน ลงบนฝาผนังบ้านเลย เหตุผลก็คือ ผมวาดรูปให้ลูกเห็นว่าเราวาดรูปลงบนอะไร ผมวาดรูปบนกระดาษขาว (กระดาษสีหรือกระดาษหนังสือพิมพ์ก็ได้) และก็เชิญชวนเขาวาดเล่น

ลูก วาดเล่นตั้งแต่ 2 ขวบ ด้วยความสุข และสนุกสนาน พ่อแม่หรือผู้ปกครองไม่ควรคาดหวังว่าเด็กจะต้องวาดรูปสวย หรือรูปผลงานดูแล้ว

ต้อง เข้าใจ สิ่งแรกคือ หาวัสดุแล้วเชื้อเชิญให้เขาคิดสร้างสรรค์ หรือแสดงออกและสรุปลงท้ายด้วยการกล่าวยกย่อ ชมเชย ชื่นชม บ่อย ๆ ครั้ง แต่ละครั้งพ่อแม่หรือผู้ปกครองไม่ควรเห็นว่าเป็นเรื่องน่าเบื่อ ควรให้เด็กเห็นและภูมิใจด้วยว่า ผลงานของเขาพ่อแม่หรือผู้ปกครองดูแล

และเก็บรักษาอย่างดี เด็ก ๆ เหมือนถูกกระตุ้นให้อยากคิด อยากวาดอยากแสดงออกอีกและมีความสุข เกิดความเชื่อมั่นในตัวเองว่าเขา

ทำได้ ทำดี ทำด้วยตัวเอง และทำสายฝันอย่างที่ปรารถนาตามความคิด

สิ่ง นี้ต่างหากที่ผู้ใหญ่จะสร้างความรู้สึกดี ๆ ให้เกิดขึ้นในตัวของเด็ก เรื่องของรายละเอียดของอารมณ์เราปลูกได้ การปลูกรายละเอียดในเรื่องของอารมณ์และความรู้สึกนั้นมีแนวทางมากมาย แต่การเชิญชวนให้เด็กแสดงออกทางศิลปะเป็นอีกทางหนึ่งที่สร้างและเสริมให้ เด็กมีอารมณ์ความรู้สึกชื่นชม ยินดี ละเอียดอ่อน
และความรู้สึกดี ๆ จะพัฒนาการสู่การเป็นคนมีน้ำใจไมตรีดี ๆ เมื่อเขาโตขึ้นเป็นผู้ใหญ่ เพราะถ้าจิตใจของคนดีแล้วอย่างไรก็ตามสังคมก็จะน่าสนใจมากขึ้นในอนาคตเรื่องของเด็กชอบวาดรูปจึงเป็นส่วนหนึ่งที่ผู้ใหญ่ควรให้
ความ สนใจและสนับสนุนให้เด็กได้เล่น ได้คิด ได้แสดงออก ผู้ใหญ่ควรหาอุปกรณ์ทางศิลปะ ให้เด็กได้ทดลองหลาย ๆ อย่าง ปั้นก็ได้ วาดก็ดี ประดิษฐ์ก็วิเศษ ลงทำร่วมกันเรื่อย ๆ ครอบครับและสังคมก็จะอบอุ่นด้วยหัวใจเต็มสุขเด็กชอบวาดรูป ผมมั่นใจว่าเป็นส่วนหนึ่งที่เสริมให้เกิดความอบอุ่นได้แน่นอนทีเดียวที่จะ เกิดขึ้นต่อสังคมของเรา

ผศ.เกริก ยุ้นพันธ์

นิตยสารหมอชาวบ้าน